سال 1342 در مکان باغ نادری مشهد آرامگاهی باشکوه به منظور یادبود نادرشاه افشار توسط هوشنگ سیحون بنا شد. این ساختمان شامل یک قسمت مرکزی که محل دفن نادرشاه است و همچنین دو تالار موزه میباشد. یکی از این دو موزه مربوط به اسلحههای ادوار مختلف و دیگری دارای اسلحه و سایر آثار مربوط به زمان نادرشاه است. این باغ موزه حدود 5 دقیقه تا حرم مطهر امام رضا(ع) فاصله دارد. برای آشنایی بیشتر با charter123 همراه باشید.
تاریخچه باغ نادری مشهد
در زمان حیات نادرشاه افشار (سال 1145 هجری قمری) آرامگاهی کوچک از جنس خشت و گل در منطقه بالا خیابان مشهد مجاور چهارباغ شاهی و روبهروی حرم امام رضا به دستور وی بنا شد. در اواخر عهد قاجار قوامالسلطنه تصمیم گرفت دریکی از مقبرههای ویرانشده نادرشاه افشار مقبره تازهای برای او بسازد. وی پس از ساخت آرامگاه جدید استخوانهای نادرشاه را از تهران به مقبره مزبور منتقل کرد. در سال 1335 انجمن آثار ملی ایران در صدد آن برآمدند که آرامگاهی درخور شان نادرشاه افشار در همان محل بنا نمایند.
ساخت این آرامگاه از یک سال بعد شروع شد و تا حدود شش سال به طول انجامید. سپس این آرامگاه جدید در 12 فروردین 1342 با حضور محمد رضا پهلوی در مکان باغ نادری مشهد بازگشایی شد. در اواخر سال 1386 باغ نادری بر اساس نوینترین طرحهای بهسازی مورد مرمت و تعمیر قرار گرفت و پس از شش ماه دوباره مورد استفاده قرار گرفت. این باغ موزه هماکنون توسط سازمان میراث فرهنگی مدیریت و اداره میشود.
ساختار باغ نادری مشهد
باغ نادری پس از حرم مطهر امام رضا، دومین مکان تاریخی و گردشگری شهر مشهد بهحساب میآید که در ضلع شمال غربی چهارراه شهدا بنا شده است. همانطور که گفته شد این باغ موزه در واقع شامل یک آرامگاه و دو تالار است که در باغی به مساحت 14400 متر مربع بنا شدهاند. آرامگاه شامل قسمتهای مختلفی چون سکوی دوازده پلهای، مقبره نادرشاه و پوشش خیمه مانند روی قبر میباشد. همچنین در مجاورت گور یک سکوی مرتفع وجود دارد که مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سه مجسمه دیگر بر روی آن واقع شدهاند.
مجسمه نادرشاه در باغ نادری مشهد
این مجسمه که توسط ابوالحسن صدیقی ساخته شده است نادرشاه را نشان میدهد که بر اسب خود سوار است و همراه چند تن از سربازان خود بر بالای یک بنای سنگی مرتفع قرار دارد. این مجسمه از سنگهای بسیار خشن و سخت گرانیت موجود در کوه سنگی مشهد ساخته شده است. بعضی از سنگهای بزرگ این آرامگاه یادآور مقبرهای است که توسط خود نادرشاه ساختهشده بود. نادرشاه در چادرهای عشایر زاده شد و در همانجا نیز به قتل رسید و پوشش مقبره او نیز دقیقا مشابه چادرهای عشایر نشین است. پوشش دیوارهای آرامگاه از جنس سنگهای مرمری است که به رنگ اخرایی هستند و مربوط به مراغهاند.
ساختار تالارهای باغ موزه نادرشاه
تالار شماره یک اشیا مختلفی را به نمایش میگذارد تا بتواند آثار تاریخی دوره افشار را به عموم مردم معرفی کند. این اشیاء شامل مواردی مانند: انواع سلاحها، پوشاک رزمی افراد نظامی، لباسهای گونان ،تابلوهای نقاشی که نادرشاه و صحنههایی از جنگهای او را به تصویر کشیدهاند و وسایلی چون برگ اسب و زین که در سوارکاری استفاده میشوند است.
چندین نسخه خطی نفیس مانند تاریخ جهانگشای نادری و دو شمشیر که متعلق به نادرشاه بودهاند در این موزه قرار دارند. روی یکی از شمشیرها کلمه سلطان نادر حکاکی شده و شمشیر دیگر هدیهای است که در روز تاجگذاری نادر از طرف ملت ایران در دشت مغان به او هدیه شد. روی این شمشیر به صورت طلاکوب نوشته شده است: هست سلطان بر سلاطین جهان… شاه شاهان نادر صاحب قرآن . تالار دوم در این مجموعه شامل برخی تصاویر و اطلاعات تاریخی است در باب زندگی نادرشاه افشار و کلنل محمدتقی خان پسیان. در گوشه شمالی مقبره نادرشاه آرامگاه این کلنل که زمانی سردار خراسان بوده است قرار دارد.
ساعت بازدید و هزینه ورود به باغ نادری مشهد
هزینه ورودی به این باغ موزه بسیار اندک است که توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری مشهد دریافت میشود و صرف مرمت، نگهداری و بهرهبرداری از این مجموعه میشود تا بتواند به نحوه احسنت پذیرای زائران و توریستهایی باشد که به شهر مقدس مشهد سفر میکنند. این هزینه 2500 تومان است و میتوانید بلیط آن را از طریق باجههای ورودی باغ تهیه کنید. باغ نادری و آرامگاه نادرشاه افشار یکی از بهترین و پربازدیدترین موزههای شهر مشهد است که برای بازدید از آن در نیمه اول سال میتوانید از ساعت صبح 9 تا 8 شب به این باغ موزه مراجعه نمایید. اگر در نیمه دوم سال قصد بازدید از این مجموعه را دارید باید توجه کنید که این موزه در پاییز و زمستان از ساعت 8 صبح تا 5 عصر پذیرای حضور شما خواهد بود.
گزیده ای کوتاه از افتخارات نادرشاه افشار
نادرشاه افشار از ایل افشار بود و یکی مشهورترین پادشاهان ایران در دوران پس از اسلام بهحساب میآید. زمانی که ایران در اوج هرجومرج خود قرار داشت و روسها، افغانیها و عثمانیها از هر طرف به ایران حمله میکردند نادرشاه با طهماسب صفوی همراه شد، فتنههای داخلی را خواباند و افغانها را از ایران بیرون کرد. شاه طهماسب که به شهرت و قدرت نادرشاه بسی حسادت میکرد با لشکر خود به سمت عثمانی تاخت و متاسفانه در آن جنگ با بیدرایتی خود هزاران سرباز ایرانی را به کشتن داد و خود از صحنه جنگ گریخت. نادرشاه افشار به محض شنیدن این خبر با سپاه خود به سمت عثمانی شتافت و سرزمینهای زیادی را به قلمرو ایران اضافه نمود و سپس به سمت قفقاز حرکت کرد.
قفقاز در آن دوره تحت اشغال روسها بود. وی پس از رسیدن مشاهده کرد که روسها پیش از رسیدن او پا به فرار گذاشتهاند. او بنا به درخواست زیاد مردم قبول کرد که بر منصب شاهی بنشیند. پس از آن نادرشاه سه مرتبه به هند اخطار داد که باید 800 متجاوز افغانی که افسران اشرف بودند را به ایران تحویل بدهد. در پی سرباز زدن هند از این موضوع وی به هند لشکرکشی کرد و تمام آن هشتصد افسر را به دار آویخت.
در نهایت سرزمین محمد گورکانی را به او پس داد و بیان نمود که مردم ما متجاوز و اشغالگر نیستند اما از حق خود تا آخرین قطره خونشان دفاع خواهند کرد. محمد گورکانی در پی این سخاوت نادرشاه با اصرار کتب و جواهرات بسیاری را به او پیشکش کرد که مقدار زیادی از این جواهرات هماکنون پشتوانه مالی بانک ملی ایران در بانک مرکزی به شمار میرود.
مسیر دسترسی باغ نادری مشهد
این مجموعه در چهار راه شهدا (نادری سابق) واقع است. برای دسترسی به موزه باغ نادری در هر کجای مشهد که هستید کافیست که تابلو های حرم مطهر را دنبال کنید. یک چهار راه بالاتر از حرم، چهار راه شهدا قرار دارد که آرامگاه نادر و موزه باغ نادری در آن واقع شده است. اگر با قطار وارد شهر مشهد شدید فاصله چندانی با آرامگاه نخواهید داشت و اگر با مترو و یا اتوبوس تردد می کنید باید در نزدیکی حرم پیاده شوید که در این صورت پنج دقیقه پیاده روی خواهید داشت.
در مشهد هرساله میلیونها نفر به قصد رفتن به حرم امام هشتم به این شهر سفر میکنند، اما این شهر زیارتی علاوه بر جنبه زیارتی خود، جنبه تفریحی و گردشگری هم دارد که برای آشنایی بیشتر با این شهر می توانید به لینک بهترین جاهای دیدنی مشهد مراجعه کنید.